મુંબઇ
રિટેલ મોંઘવારીનો દર સતત વધી રહ્યો છે. મે મહિનામાં રિટેલ ઈન્ફ્લેશનનો દર રિઝર્વ બેન્કના અધિક્તમ રેંજ ૬ ટકાથી વધીને ૬.૩ ટકા થયો છે. જે છેલ્લા છ મહિનામાં આ સૌથી વધુ ઊંચો દર છે. જો મોંઘવારીના આ દરમાં સતત વધારો થતો રહે અથવા તે રિઝર્વ બેંકની ૨-૬ ટકાની રેન્જની બહાર રહે છે, તો નાણાકીય નીતિ માટે વૃદ્ધિ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું મુશ્કેલ બની જશે. રિઝર્વ બેંકની નાણાકીય નીતિ (RBI MPC Meeting)ની આગામી બેઠક ઓગસ્ટમાં યોજાવાની છે. તો શું તે દર ઘટાડવાનો વિચાર કરશે?
મે મહિનામાં રિટેલ મોંઘવારીનો દર આરબીઆઈની મર્યાદાને પાર
મે મહિનામાં મોંઘવારીના દરમાં થયેલા વધારા અંગે આર્થિક નિષ્ણાંતોનું કહેવું છે કે, રેપો રેટમાં વધારા અંગે રિઝર્વ બેંક હજી સુધી કોઈ નિર્ણય લેશે નહીં. જો કે વધતી મોંઘવારી પર વિશેષ ચર્ચા જરૂરી રહેશે. અર્થશાસ્ત્રીઓ કહે છે કે, ૨૦૨૨ પહેલા મોંઘવારી દરમાં વેગ લાવવો શક્ય નથી. જોકે, એવી સંભાવના છે કે ડિસેમ્બર ક્વાર્ટરમાં રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા રિવર્સ રેપો રેટમાં વધારો કરશે. આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે ઘણી વાર કહ્યું છે કે, અર્થવ્યવસ્થામાં સુધારો કરવા જ્યાં સુધી જરૂરી છે ત્યાં સુધી રિઝર્વ બેંક ઉદારવાદી નીતિને વળગી રહેશે. મે મહિનામાં રિટેલ મોંઘવારીનો દર ૬.૩ ટકા હતો જ્યારે એપ્રિલ મહિનામાં આ દર ૪.૨૩ ટકા હતો. રિટેલ મોંઘવારીનો આ આંકડો મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તેના આધારે રિઝર્વ બેંક તેની નાણાકીય નીતિને સંભાળે છે.
સતત સાતમી વખત રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી
ગયા અઠવાડિયે આરબીઆઈની એમપીસીની એક મહત્વપૂર્ણ બેઠક મળી હતી. જેમાં રિઝર્વ બેંકે સતત સાતમી વખત રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર ન કરવાનો નિર્ણય લીધો હતો. હાલમાં રેપો રેટ ૪ ટકા અને રિવર્સ રેપો રેટ ૩.૩૫ ટકા છે. તે સમયે રાજ્યપાલ શક્તિકાંત દાસે કહ્યું હતું કે આરબીઆઈ આર્થિક સુધાર માટે તમામ જરૂરી પગલાં લેવા તૈયાર છે.
ચાલુ નાણાકીય વર્ષ માટે ઈન્ફ્લેક્શન લક્ષ્યાંક ૫.૧ ટકા છે
ભારતીય રિઝર્વ બેંકે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૧-૨૨ માટે રિટેલ મોંઘવારીનો દર ૫.૧ ટકા હોવાનો અંદાજ લગાવ્યો છે. તેમના મતે, જૂન ક્વાર્ટરમાં રિટેલ મોંઘવારીનો દર ૫.૨ ટકા, સપ્ટેમ્બર ક્વાર્ટરમાં ૫.૪ ટકા, ડિસેમ્બર ક્વાર્ટરમાં ૪.૭ ટકા અને માર્ચ ક્વાર્ટરમાં ૫.૩ ટકા રહેવાનો અંદાજ છે.
ક્રૂડતેલની કિંમતમાં વધારો પણ ચિંતાનો વિષય
એવું માનવામાં આવે છે કે આરબીઆઈ વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ માટે મોંઘવારીના લક્ષ્યાંકમાં વધારો કરી શકે છે. ક્રૂડતેલની કિંમત જે રીતે વધી રહી છે તે પણ ચિંતાનો વિષય છે. એક તરફ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં વધારો થઈ રહ્યો છે, તો બીજી તરફ સરકાર ટેક્સમાં વધારો કરી રહી છે. રિફાઈનરી ઉત્પાદનોમાં કાચા તેલનો હિસ્સો ૯૦ ટકા છે. પેટ્રોલ અને ડીઝલના ખર્ચને કારણે પરિવહન ખર્ચ પણ વધે છે. આનાથી ખાદ્ય ખર્ચમાં વધારો થાય છે.