નવી દિલ્હી:ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓના ભાવમાં વધારાને કારણે ઓક્ટોબરમાં છૂટક મોંઘવારી વધીને ૬.૨૧ ટકા થઈ ગઈ છે. છેલ્લા ૧૪ મહિનામાં છૂટક ફુગાવાનો આ સૌથી વધુ દર છે. સરકારી આંકડા મુજબ ઓગસ્ટ ૨૦૨૩માં ફુગાવો ૬.૮૩ ટકા હતો. સપ્ટેમ્બરમાં પણ છૂટક ફુગાવો ૫.૪૯ ટકા પર પહોંચી ગયો હતો.

નેશનલ સ્ટેટિસ્ટિક્સ ઓફિસ એટલે કે એનએસઓના ડેટા દર્શાવે છે કે, ફૂડ બાસ્કેટમાં ફુગાવામાં ખાદ્ય ચીજાેનું યોગદાન લગભગ ૫૦ ટકા છે. ઓક્ટોબરમાં તેનો દર વધીને ૧૦.૮૭ ટકા થયો. સપ્ટેમ્બરમાં તે ૯.૨૪ ટકા હતો. તે જ સમયે, ગ્રામીણ ફુગાવો ૫.૮૭ ટકાથી વધીને ૬.૬૮ ટકા થયો છે. શહેરી મોંઘવારી પણ વધી છે. શહેરોમાં છૂટક ફુગાવો ૫.૦૫ ટકાથી વધીને ૫.૬૨ ટકા થયો છે.

શાકભાજીના ભાવમાં સતત વધારાને કારણે છૂટક ફુગાવામાં આટલો મોટો ઉછાળો જાેવા મળ્યો છે. શાકભાજીનો છૂટક ફુગાવો ઓક્ટોબરમાં ૪૨.૧૮ ટકા હતો. જ્યારે સપ્ટેમ્બરમાં તે ૩૫.૯૯ ટકા હતો. જાે કે ઓક્ટોબરમાં કઠોળ, ઈંડા, ખાંડ અને કન્ફેક્શનરી અને મસાલાના ભાવમાં ઘટાડો જાેવા મળ્યો છે.

ફુગાવાનો સીધો સંબંધ ખરીદ શક્તિ સાથે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જાે ફુગાવાનો દર ૬ ટકા છે, તો ૧૦૦ રૂપિયાની કમાણી માત્ર ૯૪ રૂપિયાની થશે. તેથી ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને જ રોકાણ કરવું જાેઈએ. નહીંતર તમારા પૈસાની કિંમત ઘટી જશે. ફુગાવાનો વધારો અને ઘટાડો ઉત્પાદનની માંગ અને પુરવઠા પર આધારિત છે. જાે લોકો પાસે વધુ પૈસા હશે તો તેઓ વધુ વસ્તુઓ ખરીદશે. વધુ વસ્તુઓ ખરીદવાથી વસ્તુઓની માંગ વધશે અને જાે માંગ પ્રમાણે પુરવઠો નહીં મળે તો આ વસ્તુઓની કિંમતમાં વધારો થશે. આ રીતે બજાર ફુગાવા માટે સંવેદનશીલ બને છે. સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, નાણાંનો વધુ પડતો પ્રવાહ અથવા બજારમાં માલની અછત ફુગાવાનું કારણ બને છે. જ્યારે માંગ ઓછી અને પુરવઠો વધુ હશે તો ફુગાવો ઓછો થશે.