ભારતે આખરે બાંગ્લાદેશમાં મોંગલા પોર્ટના ટર્મિનલના સંચાલનનો અધિકાર મેળવી લીધો

નવીદિલ્હી: દરેક વ્યક્તિ જાણે છે કે એશિયા ૨૧મી સદીનું નેતૃત્વ કરશે. પરંતુ એશિયામાં એવો દેશ કોણ હશે જે વિશ્વનો નવો નેતા બનશે? આ માટે ભારત અને ચીન વચ્ચે ગળાકાપ સ્પર્ધા ચાલી રહી છે. જ્યારે ચીને છેલ્લા ૫૦ વર્ષમાં વિકાસના કાર્યોમાં ઘણો આગળ વધ્યો છે, ત્યારે ભારતે પણ મોડું થવા છતાં ઝડપી ગતિ અને સ્માર્ટ વ્યૂહરચના અપનાવીને ડ્રેગનને હરાવવાનું શરૂ કર્યું છે. મોદી સરકારે તાજેતરમાં ચીનને એટલો મોટો ઝટકો આપ્યો છે કે તાનાશાહી રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ માથું ટેકવી રહ્યા છે.

વાસ્તવમાં, ભારતે વ્યૂહાત્મક રીતે ચીનને હરાવીને બાંગ્લાદેશમાં મોંગલા પોર્ટના ટર્મિનલના સંચાલનનો અધિકાર મેળવી લીધો છે. નિષ્ણાતોના મતે ભારત માટે આ એક મોટી સફળતા છે. આ માટે બંને દેશો વચ્ચે સખત સ્પર્ધા હતી પરંતુ આખરે ભારતે આ ડીલ હાંસલ કરી લીધી છે. બંગાળની ખાડીના મુખ પર સ્થિત બાંગ્લાદેશના મહત્વના બંદરને ચલાવવાનો અધિકાર મળવાથી ભારતની દરિયાઈ દોડને મોટો વેગ મળશે. મોંગલા બંદર પરના ટર્મિનલનું સંચાલન ઇન્ડિયન પોર્ટ ગ્લોબલ લિમિટેડ દ્વારા કરવામાં આવશે.

નિષ્ણાતોના મતે, તાજેતરના વર્ષોમાં આ ત્રીજું મહત્વનું વિદેશી બંદર છે જેના માટે ભારતે સંચાલનનો અધિકાર મેળવ્યો છે. પહેલું બંદર ઈરાનનું ચાબહાર હતું અને બીજું મ્યાનમારનું સિત્તવે હતું. આ ત્રણ વિદેશી બંદરોને ચલાવવાનો અધિકાર મળવાથી વિશ્વમાં ભારતનો પ્રભાવ પણ વધ્યો છે. આ પોર્ટને લઈને ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચે થયેલા કરારની વિગતો હજુ સામે આવી નથી, પરંતુ માનવામાં આવે છે કે આ કરારથી બંને દેશોને ઘણો ફાયદો થશે.નિષ્ણાતોના મતે હિંદ મહાસાગરમાં સ્થિત દેશોમાં ૧૭ બંદરોના નિર્માણ અને સંચાલનમાં ચીન કોઈને કોઈ રીતે સામેલ છે. તે આ ૧૭માંથી ૧૩ પોર્ટનું નિર્માણ કરી રહ્યું છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો, આ બંદરો વ્યાપારી પ્રવૃત્તિઓ માટે બનાવવામાં આવ્યા છે પરંતુ ચીન આ બંદરોનો બેવડો ઉપયોગ કરે છે. તે બંદરો દ્વારા હિંદ મહાસાગરમાં ભારતીય નૌકાદળ સહિત અન્ય દેશોની નૌકાદળ પ્રવૃત્તિઓ પર નજર રાખે છે. જાે જરૂર પડે તો આ બંદરોની સુરક્ષાના નામે તે પોતાની નૌકાદળને બોલાવીને નજીકના દરિયામાં કાયમી ધોરણે તૈનાત કરી શકે છે, જેનાથી ભારત માટે ખતરો વધી જશે.ભારતને ઘેરી લેવા માટે, તે માલદીવ, શ્રીલંકા, મ્યાનમાર, પાકિસ્તાન અને બાંગ્લાદેશને ઘેરવામાં ઘણા સમયથી વ્યસ્ત છે, જેથી તેમના બંદરો ચીનને સોંપી દેવામાં આવે અને તે તેની નૌકાદળને ચીનના મુખમાં મોકલવાનું બહાનું બનાવી શકે. ભારત. આ યોજના હેઠળ, તેણે મ્યાનમારથી સિત્તવે અને બાંગ્લાદેશથી મોંગલા બંદર લેવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો, પરંતુ ભારતની સ્માર્ટ વ્યૂહરચનાથી બંને દેશોને હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો.ભારતે બેક ચેનલ દ્વારા બંને દેશોને સ્પષ્ટપણે સમજાવ્યું હતું કે તે તેમના સુખ-દુઃખમાં કટ્ટર સાથી છે. પરંતુ ચીન ભારત પ્રત્યેની તેમની દુશ્મનાવટને બહાર કાઢવા માટે તેમને પ્યાદા તરીકે ઉપયોગ કરવા માંગે છે.

© Loksatta Jansatta 2024. All rights reserved. Design & Develop By: Dalia Web & Soft Solution
© Loksatta Jansatta 2024. All rights reserved.
Design & Develop By: Dalia Web & Soft Solution