ક્રેડિટ કાર્ડ્સ એ તમારા મનપસંદ ઉત્પાદનોને તરત જ રોકડમાં ચૂકવ્યા વિના ખરીદવાની સૌથી સરળ રીતોમાંની એક છે. પરંતુ તમને ક્રેડિટ આપતી બેંકો માટે તેનો અર્થ શું છે? તમને પૈસા ઉછીના આપીને તેઓ કેવી રીતે લાભ મેળવે છે? અથવા તેઓએ તેમના પૈસા પાછા મેળવવા માટે નિયત તારીખ સુધી રાહ જાેવી પડશે? દર વર્ષે ક્રેડિટ કાર્ડ વપરાશકર્તાઓની વધતી સંખ્યા સાથે , તે બેંક માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ આવકનો સ્ત્રોત બની ગયો છે, અને તેથી ક્રેડિટ કાર્ડ જારી કરવું બેંક માટે એટલું જ ફાયદાકારક છે જેટલું તે કાર્ડ વપરાશકર્તા માટે છે. ક્રેડિટ કાર્ડ દ્વારા બેંકો માટે આવકના મુખ્ય સ્ત્રોતોમાં વેપારી ફી, વ્યાજની રકમ, માર્કેટિંગ-ટાઈ અપ ફી અને અન્ય પ્રકારના શુલ્કનો સમાવેશ થાય છે.ક્રેડિટ કાર્ડ વ્યાજ અથવા ફાઇનાન્સ ચાર્જિસ એ ફી છે જે બેંકો નાણાં ધિરાણ માટે ચાર્જ કરે છે. તેઓ વાર્ષિક ટકાવારી દર (એપીઆર) તરીકે પણ ઓળખાય છે અને કુલ ઉછીના લીધેલા નાણાંની ટકાવારી તરીકે ગણવામાં આવે છે. ફાઇનાન્સ ચાર્જીસ અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ પર વસૂલવામાં આવતા વ્યાજ એ બેંકો માટે આવકનો મુખ્ય સ્ત્રોત છે. ક્રેડિટ કાર્ડનો વ્યાજ દર વાર્ષિક ૩૦ થી ૪૮ ટકાની વચ્ચે હોય છે. ઊંચા વ્યાજ દર ક્રેડિટ કાર્ડને ઉધાર લેવાના સૌથી મોંઘા સ્વરૂપોમાંથી એક બનાવે છે. જે રકમ ચૂકવવાની જરૂર છે તેના માટે દૈનિક ધોરણે વ્યાજ લેવામાં આવે છે. યુઝર્સે ક્રેડિટ કાર્ડ જારી કરાવતા પહેલા બેંકો સાથે વ્યાજ દર તપાસવો જાેઈએ અને ઉધાર ખર્ચનો અંદાજ લગાવવો જાેઈએ.
ક્રેડિટ કાર્ડને ચુકવણીના મોડ તરીકે સ્વીકારવા માટે વ્યવસાયો પર લાદવામાં આવતો ચાર્જ વેપારી ફી તરીકે ઓળખાય છે. જ્યારે પણ તમે તમારા ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને ચુકવણી કરો છો ત્યારે બેંકો ફી વસૂલ કરે છે અને તેથી વ્યવહારની સંપૂર્ણ રકમ વ્યવસાયોને જતી નથી. વેપારી ફી બેંકો અને ક્રેડિટ કાર્ડ પ્રોસેસિંગ નેટવર્ક વચ્ચે વહેંચવામાં આવે છે.
કો-બ્રાન્ડેડ ક્રેડિટ કાર્ડ, જે બેંકો દ્વારા બ્રાન્ડ અથવા સેવા પ્રદાતાઓ સાથે મળીને જારી કરવામાં આવે છે, માર્કેટિંગ ટાઈ-અપ ચાર્જ વસૂલ કરે છે. આવા કાર્ડ વિવિધ લાભો ઓફર કરે છે. બેંકો સાથે ભાગીદારી કરીને, બ્રાન્ડ વધુ ગ્રાહકોને વિવિધ પુરસ્કારો અને ડિસ્કાઉન્ટ ઓફર કરીને તેમના સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કરે છે. ઑફરો અને પુરસ્કારો પ્રદાન કરવા માટે ફી લેવામાં આવે છે. તેઓએ કો-બ્રાન્ડેડ કાર્ડ્સ પસંદ કરવા જાેઈએ જાે તેઓ વારંવાર બ્રાન્ડમાંથી ખરીદી કરે, કારણ કે માર્કેટિંગ ટાઈ-અપ ફી બેંક દ્વારા ઓફર કરવામાં આવતા પુરસ્કારો અને લાભો કરતાં વધુ ખર્ચ ન થવી જાેઈએ.ક્રેડિટ કાર્ડ પર ગ્રાહકો માટે વિવિધ શુલ્ક લાગે છે, જેમ કે ઉપાડ ફી, વાર્ષિક ફી, લેટ પેમેન્ટ ફી, બેલેન્સ ટ્રાન્સફર ફી, ફોરેન ટ્રાન્ઝેક્શન ફી વગેરે. જ્યારે તમે ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને રોકડ ઉપાડો છો ત્યારે આ ફી લેવામાં આવે છે. તે સામાન્ય રીતે કુલ વ્યવહારની રકમના ૨.૫ થી ૩ ટકા હોય છે. જ્યારે તમે એક ક્રેડિટ કાર્ડથી બીજા ક્રેડિટ કાર્ડમાં દેવું ટ્રાન્સફર કરો છો ત્યારે ૩ થી ૫ ટકા સુધીની ફી લેવામાં આવે છે. જાે કે, કેટલીક બેંકો બેલેન્સ ટ્રાન્સફર ફી વસૂલતી નથી અથવા પછીથી તેને માફ કરતી નથી. ક્રેડિટ કાર્ડ વપરાશકર્તાઓ વિદેશી ચલણમાં ચૂકવવામાં આવેલા વ્યવહારો પર ફી ચૂકવે છે, જે ૧ થી ૩ ટકાની રેન્જમાં હોય છે. જાે ક્રેડિટ કાર્ડ યુઝર નિયત તારીખ સુધીમાં ન્યૂનતમ રકમ ચૂકવવામાં નિષ્ફળ જાય તો બેંકો લેટ ફી વસૂલ કરે છે. જાે કે, બેંકો આ ફી પર કેટલીક છૂટ આપે છે. તે ૧૪ થી ૪૦ ટકાની વચ્ચે છે. આવી ફી ક્રેડિટ કાર્ડ વપરાશકર્તા માટે ઉધાર લેવાના ખર્ચ તરીકે કાર્ય કરે છે. ક્રેડિટ કાર્ડ મેળવતા પહેલા, તમારે નાણાકીય વ્યવહારો પરના અણધાર્યા ખર્ચને ટાળવા માટે વિવિધ શુલ્ક અંગે કાર્ડ જારી કરતી બેંક સાથે આદર્શ રીતે તપાસ કરવી જાેઈએ. એક ક્રેડિટ કાર્ડ પસંદ કરો જે સસ્તું ફી ઓફર કરે અને તમારી નાણાકીય જરૂરિયાતોને અનુરૂપ હોય. ક્રેડિટ કાર્ડ્સ પર શ્રેષ્ઠ સોદા મેળવવા માટે, તમારે વિવિધ બેંકો દ્વારા લેવામાં આવતી ફીની તુલના કરવી જાેઈએ અને સૌથી વધુ સસ્તું પસંદ કરવું જાેઈએ. ક્રેડિટ કાર્ડ દ્વારા બેંકો નાણાં કમાવવાની બહુવિધ રીતોને ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરવાની સુવિધા માટે ફી અથવા ખર્ચ તરીકે જાેવી જાેઈએ. જાેકે, વપરાશકર્તાઓએ તર્કસંગત હોવા જાેઈએ અને વિવિધ બેંકો દ્વારા લેવામાં આવતી ફીની તુલના કરવી જાેઈએ અને તેમની નાણાકીય જરૂરિયાતોને અનુરૂપ ફી પસંદ કરવી જાેઈએ.