સ્ટોક માર્કેટ રેગ્યુલેટર જીઈમ્ૈંએ ઉદ્યોગપતિ અનિલ અંબાણી, રિલાયન્સ હોમ ફાઇનાન્સના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય અધિકારીઓ અને અન્ય ૨૪ કંપનીઓ પર કંપનીમાંથી ભંડોળ ડાયવર્ટ કરવા બદલ સિક્યોરિટી માર્કેટમાંથી પાંચ વર્ષ માટે પ્રતિબંધિત કર્યો છે. આ સાથે જીઈમ્ૈંએ અનિલ અંબાણી પર રૂ. ૨૫ કરોડનો દંડ લાદ્યો છે અને તેમને કોઈપણ લિસ્ટેડ કંપનીમાં ડિરેક્ટર અથવા કી મેનેજરિયલ પર્સોનલ (દ્ભસ્ઁ) તરીકે અથવા માર્કેટ રેગ્યુલેટર સાથે રજિસ્ટર્ડ કોઈપણ મધ્યસ્થી તરીકે સિક્યોરિટી માર્કેટ સાથે ૫ વર્ષ સુધીના સમયગાળા માટે સામેલ થવા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.

ઉપરાંત,નિયમનકારે રિલાયન્સ હોમ ફાઇનાન્સને સિક્યોરિટી માર્કેટમાંથી છ મહિના માટે પ્રતિબંધિત કર્યો હતો અને તેના પર ૬ લાખ રૂપિયાનો દંડ લાદ્યો હતો. તેના ૨૨૨ પાનાના અંતિમ આદેશમાં જીઈમ્ૈંએ શોધી કાઢ્યું હતું કે, અનિલ અંબાણીએ ઇૐહ્લન્ના મુખ્ય સંચાલકીય કર્મચારીઓની મદદથી ઇૐહ્લન્માંથી ભંડોળને તેમની સાથે સંકળાયેલી સંસ્થાઓને લોનના સ્વરૂપમાં ડાયવર્ટ કરવા માટે એક કપટપૂર્ણ યોજના ઘડી હતી. જાેકે ઇૐહ્લન્ના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સે આવી ધિરાણ પ્રથાઓને રોકવા માટે કડક સૂચનાઓ જાહેર કરી હતી અને કોર્પોરેટ લોનની નિયમિત સમીક્ષા કરી હતી. કંપનીના મેનેજમેન્ટે આ આદેશોની અવગણના કરી હતી.

સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (જીઈમ્ૈં) એ ઉદ્યોગપતિ અનિલ અંબાણી વિરુદ્ધ મોટી કાર્યવાહી કરી છે. માર્કેટ રેગ્યુલેટરે અનિલ અંબાણી અને રિલાયન્સ હોમ ફાઇનાન્સના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય એક્ઝિક્યુટિવ્સ સહિત ૨૪ અન્ય એન્ટિટીને ઇક્વિટી માર્કેટમાંથી ૫ વર્ષ માટે પ્રતિબંધિત કર્યા છે. આ ઉપરાંત ૨૫ કરોડનો દંડ પણ ફટકારવામાં આવ્યો છે. સેબીએ કંપનીમાંથી ફંડ ડાયવર્ઝનના આરોપમાં તેમની સામે મોટી કાર્યવાહી કરી છે.

સેબીએ અનિલ અંબાણી પર રૂ. ૨૫ કરોડનો દંડ લાદ્યો છે અને તેમને ૫ વર્ષની મુદત માટે કોઈપણ લિસ્ટેડ કંપની અથવા કોઈપણ મધ્યસ્થીમાં ડિરેક્ટર અથવા કી મેનેજરિયલ પર્સન (દ્ભસ્ઁ) તરીકે હોલ્ડિંગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે બજારમાં જાેડાવા પર પ્રતિબંધ. આ સિવાય માર્કેટ રેગ્યુલેટરે રિલાયન્સ હોમ ફાઇનાન્સને સિક્યોરિટી માર્કેટમાંથી છ મહિના માટે પ્રતિબંધિત કર્યો છે અને તેના પર ૬ લાખ રૂપિયાનો દંડ લગાવ્યો છે.

તેના ૨૨૨ પાનાના અંતિમ આદેશમાં, જીઈમ્ૈંએ શોધી કાઢ્યું હતું કે અનિલ અંબાણીએ, રિલાયન્સ હોમ ફાઇનાન્સ લિમિટેડ (ઇૐહ્લન્) ના મુખ્ય સંચાલનની મદદથી, તેમની સાથે સંકળાયેલી સંસ્થાઓને લોન તરીકે ઇૐહ્લન્માંથી ભંડોળને બગાડવાની છેતરપિંડીભરી યોજના બનાવી હતી માં દર્શાવેલ છે. જાે કે ઇૐહ્લન્ ના બોર્ડ ઓફ ડિરેક્ટર્સે આવી ધિરાણ પ્રથાઓને રોકવા માટે કડક સૂચનાઓ જારી કરી હતી અને કોર્પોરેટ લોનની નિયમિત સમીક્ષા હાથ ધરી હતી, તેમ છતાં કંપનીના મેનેજમેન્ટે આ આદેશોની અવગણના કરી હતી.

સેબીએ તેના રિપોર્ટમાં જણાવ્યું હતું કે છેતરપિંડીનું આયોજન અનિલ અંબાણી અને કંપનીના મેનેજમેન્ટ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. ઇૐહ્લન્ ના દ્ભસ્ઁ દ્વારા ભંડોળનો દુરુપયોગ કરવામાં આવ્યો છે અને ભંડોળને 'પ્રમોટર સંબંધિત એન્ટિટી' તરીકે દર્શાવવામાં આવતાં અયોગ્ય ઋણધારકોને લોન તરીકે આપવામાં આવ્યું હતું. અનિલ અંબાણીએ 'છડ્ઢસ્ ગ્રૂપના અધ્યક્ષ' તરીકેના તેમના પદ અને ઇૐહ્લન્ની હોલ્ડિંગ કંપનીમાં તેમના નોંધપાત્ર પરોક્ષ હિસ્સાનો ઉપયોગ છેતરપિંડી કરવા માટે કર્યો હતો.

તેના ઓર્ડરમાં, માર્કેટ રેગ્યુલેટરે કંપનીના મેનેજમેન્ટ અને પ્રમોટરના બેદરકાર વલણની નોંધ લીધી હતી, જેના હેઠળ તેઓએ એવી કંપનીઓને સેંકડો કરોડ રૂપિયાની લોન મંજૂર કરી હતી કે જેની પાસે ન તો સંપત્તિ હતી કે ન તો કેશ ફ્લો, નેટવર્થ. અથવા આવક. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ 'લોન' પાછળ ખોટો ધ્યેય દર્શાવે છે.

આખરે, આમાંના મોટાભાગના ઋણ લેનારાઓ તેમની લોન ચૂકવવામાં નિષ્ફળ ગયા, જેના કારણે ઇૐહ્લન્ તેની લોનની જવાબદારીઓ પર ડિફોલ્ટ થઈ ગયું, જેના કારણે ઇમ્ૈં ફ્રેમવર્ક હેઠળ કંપનીનું રિઝોલ્યુશન થયું અને તેના શેરધારકોને તકલીફ પડી. અત્યારે પણ ૯ લાખથી વધુ શેરધારકો ઇૐહ્લન્માં રોકાણ કરે છે, જે નોંધપાત્ર નુકસાનનો સામનો કરી રહ્યા છે.